NAFAKALAR
Evliliğin Sona Ermesi Sebepleri:
1-Ölüm
2-Cinsiyet değişimi
3-Boşanma Kararı
4-Butlan Kararı
5-Gaipliğine karar verilen eşin evliliğinin fesh edilmesi.
NAFAKA : Aile bireylerinden muhtaç durumda olana
diğerlerinin yardım etmesidir.Nafaka borcu kanundan
doğan bir yükümlülüktür.Taraflar sadece nafakanın
kapsamı ve ödeme şekli konusunda sözleşme yapabilirler.
EVLİLİK BİRLİĞİNİN GETİRDİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLER
1-Eşler birlikte yaşamak,birbirlerine sadık olmak ve yardımcı
olmakla,
2-Oturdukları konutu birlikte seçmek.Bu hem bir hak hem de
yükümlülüktür.
Ayrıca kadın (eşlerden biri) aile konutunun tapu
kaydına şerh koydurarak, erkeğin evi (aile konutuna sahip
olan eşin)habersizce satmasına engel olabilir.
3-Eşler evlilik birliğinin yönetiminde eşit söz hakkına sa-
hiptirler.
4-Evlilik birliğinin giderlerine güçleri oranında katılmakla
yükümlüdürler.
NAFAKALAR
a-Tedbir Nafakası
b-İştirak Nafakası
c-Yoksulluk Nafakası
II-YARDIM NAFAKASI
TEDBİR NAFAKASI :
a-Boşanma ve ayrılık davası açılmadan önceki dönemde
istenecek tedbir nafakası:
1-Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin taraflarca
yerine getirilmemesi: Evliliğin devam ettiği sırada taraflar-
dan biri ailenin geçimi için parasal katkıda bulunmuyorsa
veya davranışları yüzünden diğer taraf evi terk etmek
zorunda kalmışsa kusur şartı aranmaksızın tedbir
nafakasına hükmedilir.
2-Haklı bir sebebe istinaden birlikte yaşamaya ara verilmesi:
Birlikte yaşamak eşlerden birinin kişiliği,ekonomik güvenliği
ve ya ailenin huzuru için tehdit oluşturuyorsa , hakim bir
süreliğine ayrı yaşamaya karar verebilir.ya da evlilik konu-
tunu terk eden kişi haklı olduğunu ispat ederse ayrı yaşama
izni olmakszın da tedbir nafakasına hükmedilebilir.
ÖRNEKLER
-Yükümlülüklerini yerine getirmeyen ve evlilik konutunu terk
eden koca.
-Başka kadınla ilişki kuran koca
-Eşine karşı şiddet uygulayan koca.
-Evin anahtarını değiştiren ve eşini eve almayan koca.
-Boşanma davası red edildikten sonra kadının barışma teklifini
red eden koca.
-Kayınvalide ve kayınpederinin kötü davranışlarına karşı eşini
korumayan koca.
Çocuklar için Tedbir Nafakasına hükmedilmesi için ayrı
yaşayan eşin haklı olması şartı aranmaz.
II-Boşanma ve Ayrılık Davası süresince hükmedilecek
Tedbir Nafakası
Boşanma davasının açılmasıyla birlikte eşlerin ayrı yaşama
hakları doğar Bunun için bir mahkeme kararına gerek yoktur.
Bu durumda evin iaşesi ve çocukların bakımı için hakim
kendiliğinden uygun bir tedbir nafakasına hükmeder.
Boşanma davası sırasında verilecek tedbir nafakasında hangi
tarafın kusurlu olduğu önem taşımaz.Ancak maddi durumu
iyi olan veya çalıştığı için eşinin yardımına ihtiyacı olmayan
kadın lehine tedbir nafakasına hükmedilemez.Ayrıca geliri
olmadığı için zor durumda kalacak erkek de boşanma davası
süresince eşinden tedbir nafakası isteyebilir.
Çocuğun velayeti kendisine verilen taraf ona bakmak,
beslemek ve barındırmakla yükümlüdür.Buna karşılık karşı
taraf ,
giderlerine katılmakla yükümlüdür.Hakim tarafından
belirlenen bu nafakaya İŞTİRAK NAFAKASI denir
İştirak Nafakası Ödenmesi Gereken Haller:
-Butlanına karar verilen evlilikten doğan çocuklar
-Ayrılık kararı halinde velayeti taraflardan birine
verilen çocuk.
-Boşanma halinde velayeti verilen çocuk.
-Evlilik dışında doğan Çocuklar.Bunun için tanıma ya da
babalık davası sonucunda babası ile soybağı kurulması
gerekir.
Nafaka Takdiri : Dava sırasında herhangi bir talep olmasa
dahi hakim , Velayeti , uygun olan tarafa verirken karşı
tarafın da çocuğun bakım, barınma ve eğitim giderlerine
belirlenen miktarlarda katılmasına karar verir.
İştirak Nafakası boşanma davasının kesinleşmesiyle
başlar ve çocuk 18 yaşına gelinceye kadar devam eder,
devam eder.
Boşanma davası sırasında İştirak Nafakası talep
edilmemişse veya bu konuda bir karar verilmemişse,
boşanma davasının kesinleşmesinden sonra ayrı bir
dava ile iştirak nafakası istenebilir.Görevli Mahkeme
Asliye Hukuk, Yetkili Mahkeme ise davalının
ikametgahı mahkemesidir.
Boşanma kararının kesinleşmesi ile normalde
tarafların birbirlerine nafaka ödeme ya da bakım
yükümlülüğü sona erer.Bundan sonra
herkesin kendi geçimini temin etmesi gerekir.
Ancak kanun, boşanma sonucunda yoksulluğa
düşecek olan eşin , kusuru daha ağır olmamak
koşulu ile diğer eşten
olarak nafaka isteyebileceğini ve bu durumda nafaka
yükümlüsünün kusurunun aranmayacağını öngörmüştür.
Yoksulluk Nafakasının Şartları
1-Nafaka İsteminde bulunan eş boşanma nedeniyle
yoksulluğa düşecek olmalıdır. : Kendi
ve çalışma gücü ile geçimini sağlayamayan eş yoksul
durumdadır.Yoksulluk nafakası istemek o eşin maddi
ve manevi tazminat talebinde bulunma hakkına engel
olmaz.
2-Nafaka isteyen eşin kusuru diğer eşten daha fazla
olmamalıdır.Burada nafaka yükümlüsü eşin kusur
durumu önemli değildir,kusursuz da olsa şartları
oluşmuşsa Yoksulluk nafakası ödemekle yükümlüdür.
Örneğin akıl hastalığı sebebiyle boşanma kararı
verilmişse ,akıl hastası eş şartları varsa diğer eşten
yoksulluk nafakası isteyebilir.
3-Nafaka miktarı nafaka yükümlüsü eşin maddi gücü
ile orantılı olmalıdır.
4-Erkeğin kadından nafaka isteyebilmesi ,kadının
refah halinde olmasına bağlı değildir.Eşitlik ilkesi
gereğince aynı şartlar oluştuğunda erkeğin de
kadından nafaka isteyebileceği öngörülmüştür.
5-Yoksulluk Nafakası süresiz olarak istenebilir : Şartları
devam ettiği müddetçe yoksulluk naakası devam eder,
ancak eş belli bir süre ile nafaka talebinde bulunmuşsa
bu sürenin sonunda yoksulluk nafakası da sona erer.
6-Yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi için boşanma
nedeniyle yoksulluğa düşecek olan eşin İSTEMİ gerekir.
Açıkça istem olmadıkça yoksulluk nafakasına hükmedi-
lemez ve bu istem sırasında istenen nafaka
miktarının da açıkça belirtilmesi gerekir.
Yoksulluk nafakası boşanma davası sırasında
istenebileceği gibi ,boşanma kararı kesinleştikten
sonra da ayrı bir dava ile istenebilir.Bunda zaman-
aşımı süresi 1yıl olup,karşı taraf zamanaşımı itirazında
bulunmadıkça,hakim kendiliğinden göz önüne almaz.
Yoksulluk Nafakası Miktarı tespitinde)
Nafaka isteyen eşin ihtiyaçları ile nafaka ödeyecek
eşin giderleri ve
Nafaka borcunun toptan ödenmesine karar verilmişse
toptan ödeme ile nafaka borcu sona erer.Nafakanın aylık
iratlar halinde ödenmesine karar verildiği durumlarda ise,
gelişen durumlara göre nafakanın artırılmasına ya da
azaltılmasına karar verilebilir.
YARDIM NAFAKASI
Bir kimsenin yardım etmediği takdirde yoksulluğa
düşecek,üst soy , alt soy hısımları ile kardeşlerine ,
herhangi bir süre ile sınırlı olmaksızın yaşaması için
gerekli yardımı temin etmesidir.
Kardeşlerin nafaka yükümlülüğü refah içinde
olmaları koşuluna bağlıdır.
Yardım Nafakası isteminde bulunan kişi,öncelikle
1- yoksulluk içinde olduğunu,
2- kendisine yardım edilmediği takdirde yoksulluğa
3- düşeceğini,
4- çalışmaya muktedir bulunmadığını
5- bütün iyiniyetine rağmen durumuna uygun iş bulamadığını
6- kendi imkanlarıyla yoksulluktan kurtulmaya gücünün yetmediğini ispatlaması gerekir.
GENEL HÜKÜMLER
Nafaka ile ilgili hükümlerin icrasını istemek için kararın
kesinleşmesine gerek yoktur.
Nafaka alacaklısı nafaka borçlusuna yapılan bir icra
takibinde yapılmış olan hacze imtiyazlı olarak iştirak
eder.Nafaka alacağı diğer alacaklara göre öncelik hakkına
sahiptir. Nafaka borcunu ödemeyen kişi,alacaklı tarafın
tetkik merciine yapacağı şikayet üzerine